Haberler
İzmir Barosu: Somalili genç kızın ölümüne, sığınmacılara yönelik hukuksuz idari gözetim sebep oldu
İzmir Barosu, Ege Denizi’nden Yunanistan’a geçmeye çalıştıkları sırada yakalanıp, 48 saatten fazla sürelerde idari gözetime maruz kalan sığınmacılar için basın açıklaması yaptı. Açıklamada sığınmacıların uygun olmayan koşullarda tutuldukları binada, 23 yaşındaki Somalili kadın sığınmacının 7 Ekim tarihinde 11 metre yükseklikten düşerek öldüğü açıklandı.
İzmir Barosu, sığınmacıların 48 saatten fazla sürelerde idari gözetim altında tutulmasının Yabancıların Uluslararası Korunması Hakkında Kanun'un 54. maddesine aykırı olduğunu belirtti. Açıklamada “Ülkemizde yasal kalış hakkı bulunmayan yabancıların, tespit edildikleri andan itibaren yasada öngörülen şekilde, azami 48 saat içinde ilgili Göç İdaresine sevkleri ile burada sınır dışı ve idari gözetime ilişkin gerekli değerlendirmeler yapılmalı ve idari gözetim kararı son çare olarak uygulanmalıdır” denildi.
“FİİLEN ÖZGÜRLÜKTEN YOKSUN BIRAKMA UYGULAMASINA DÖNÜŞTÜ”
Baro yetkilileri, “Yabancıların Uluslararası Korunması Hakkında Kanun'un 54. maddesi gereği; sığınmacıların 48 saatlik süre içinde haklarında idari makamlarca sınır dışı ve idari gözetim kararı değerlendirmesi yapılması gerekir. Ama bu uygulama, 6 ile 10 gün arasında değişen sürelerde hukuksuz ve fiilen özgürlükten yoksun bırakma uygulamasına dönüşmüştür. Sahil Güvenlik tarafından yapılan yakalama işlemi sonrası ne yazık ki hiçbir adli ve idari makamın kararı olmaksızın, sığınmacılar, Anayasa ve Yabancıların Uluslararası Korunması Hakkındaki Kanun'a aykırı şekilde kolluk merkezlerinin yakınında derme çatma, baraka vb. yerlerde, insani olmayan koşullarda tutulmaktadırlar” dedi.
23 YAŞINDAKİ KADIN SIĞINMACI ÖLDÜ
Yapılan açıklamada ayrıca eski belediye binası terasında ve alt katında, 205 sığınmacının kapalı tutulduğu, bu sığınmacılar arasında bulunan 2000 doğumlu Somali uyruklu genç bir kadının, henüz ölüm sebebi kesin olmamakla birlikte, terasın olduğu bölümden 11 metre yükseklikten düşerek hayatını kaybettiği bilgisi verildi.
BARO’NUN AÇIKLAMASININ TAMAMI ŞÖYLE:
İlimiz Karaburun ilçesinde iltica etmek üzere Ege Denizi'nden Yunanistan'a geçmeye çalışan sığınmacılar, ülkeden çıkış hükümlerini ihlal ettikleri gerekçesiyle idari tutulmaya maruz bırakılmaktadırlar. Ancak bu tutulmalar, ne yazık ki kanuna uygun süre içinde ve tutulma merkezlerinde gerçekleştirilmemektedir. Yabancıların Uluslararası Korunması Hakkında Kanun'un 54. maddesi gereği; 48 saatlik süre içinde haklarında idari makamlarca sınır dışı ve idari gözetim kararı değerlendirmesi yapılması gerekmesine rağmen; bu süreler, 6 ile 10 gün arasında değişen sürelerde hukuksuz ve fiili özgürlükten yoksun bırakma uygulamasına dönüşmüştür. Sahil Güvenlik tarafından yapılan yakalama işlemi sonrası ne yazık ki hiçbir adli ve idari makamın kararı olmaksızın, sığınmacılar, Anayasa ve Yabancıların Uluslararası Korunması Hakkındaki Kanun'a aykırı şekilde kolluk merkezlerinin yakınında derme çatma, baraka vb. yerlerde, insani olmayan koşullarda tutulmaktadırlar. Son olarak Karaburun İlçe Emniyet Müdürlüğü karşısında, eski belediye binası terasında ve alt katında, 205 sığınmacı kapalı tutulmuştur. Bu sığınmacılar arasında bulunan 2000 doğumlu Somali uyruklu genç bir kadın, henüz ölüm sebebi kesin olmamakla birlikte, terasın olduğu bölümden 11 metre yükseklikten düşerek hayatını kaybetmiştir.
İzmir Barosu Göç ve İltica Komisyonundan meslektaşlarımız, 17 Ekim 2023 tarihinde olay yerine gitmiş ve soruşturma dosyasını incelemiştir. Devletin yaşam hakkı ve işkence kötü muamele yasağı açısından pozitif yükümlülükleri dikkate alındığında, genç kadın sığınmacının hayatını kaybetmesinde, 48 saatlik süreyi aşan özgürlükten alıkoyma halinin ve söz konusu tutulma alanı olarak kullanılan binanın koşullarının yaşam hakkı ihlalinin oluşmasına sebebiyet verdiği anlaşılmıştır. Bu tutulma alanında, sığınmacılara tutulma nedenleri hakkında gerekli ve açıklayıcı bilginin verilmediği; telefon kullandırılmadıkları; içme suyunun yetersiz, tuvalet sayısının az olduğu; duş alma imkânının olmadığı; ısınma ihtiyacının karşılanamadığı; dış tehlikelere karşı yeterli koruma ve personelin olmadığı; yetişkin kadın erkek bireyler ile aile olan bireylerin ve çocukların bir arada tutulduğu, mahremiyetin sağlanamadığı tespit edilmiştir. Söz konusu tutulma alanında görevli olan memurlar, İzmir Göç İdaresi tarafından talimat verilmeden sığınmacıları serbest bırakma ya da geri gönderme merkezine sevk etme işlemlerini yapamadıklarını; fiziki koşullar, personel sayısının azlığı gibi nedenlerle özellikle hasta sığınmacılara yönelik gerekli korumayı sağlamakta zorluk yaşadıklarını belirtmişlerdir.
Yetkililere sesleniyoruz; ülkemizde yasal kalış hakkı bulunmayan yabancıların, tespit edildikleri andan itibaren yasada öngörülen şekilde, azami 48 saat içinde ilgili Göç İdaresine sevkleri ile burada sınır dışı ve idari gözetime ilişkin gerekli değerlendirmeler yapılmalı ve idari gözetim kararı son çare olarak uygulanmalıdır. Geri Gönderme Merkezlerinde uygulanan keyfi ve hukuka aykırı idari gözetim kararları nedeniyle barınma kapasitesi yeterli olmamaktadır. Kapasite yetersizliği gerekçe gösterilerek sığınmacıların kanuna aykırı şekilde, 48 saati aşan sürelerle ve uygun olmayan koşullarda özgürlüğünden mahrum bırakılması kabul edilemez. Hukuka aykırı şekilde cereyan eden bu uygulamalar ne yazık ki genç bir kadının yaşamını kaybetmesine sebebiyet vermiştir. Söz konusu hak ihlaline ilişkin soruşturmanın takipçisi olduğumuzu ve Karaburun ile birlikte İzmir’in diğer ilçelerindeki tutma alanları ile ilgili gerekli önlemlerin alınmasına ilişkin adli ve idari tüm makamları gerekli tedbirleri almaya ve denetimleri yapmaya davet ediyoruz.